Αναγνώριση της Μονάδας Πλασματοκυτταρικών Δυσκρασιών της Θεραπευτικής Κλινικής του ΕΚΠΑ ως Κέντρο Εμπειρογνωμοσύνης Σπάνιων και Πολύπλοκων Νοσημάτων με πεδίο την Αμυλοείδωση

Η Μονάδα Διάγνωσης και Θεραπείας των  Αμυλοειδώσεων της Θεραπευτικής Κλινικής (Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Ιατρική Σχολή, Νοσοκομείο "Αλεξάνδρα"), αποτελεί κέντρο αναφοράς για την διάγνωση και αντιμετώπιση της αμυλοείδωσης στην Ελλάδα.

Με το ΦΕΚ 2745/25-4-2023 (τεύχος Β’), η  Μονάδα Πλασματοκυτταρικών Δυσκρασιών της Θεραπευτικής Κλινικής του ΕΚΠΑ αναγνωρίστηκε ως Κέντρο Εμπειρογνωμοσύνης Σπάνιων και Πολύπλοκων Νοσημάτων για την Αμυλοείδωση, στο πεδίο των Σπάνιων Αιματολογικών Νοσημάτων (ΑL) και των Σπάνιων Καρδιολογικών Νοσημάτων (ΑTTR).

Η Μονάδα Διάγνωσης και Θεραπείας των  Αμυλοειδώσεων της Θεραπευτικής Κλινικής προσφέρει σύγχρονη διαγνωστική και θεραπευτική προσέγγιση της αμυλοείδωσης εντός δομημένων διαγνωστικών και θεραπευτικών πρωτοκόλλων και επίσης στο πλαίσιο προοπτικών κλινικών δοκιμών (http://www.myeloma.gr/ & https://therapeutiki.uoa.gr).

H Μονάδα συνεργάζεται με τα μεγαλύτερα Ευρωπαϊκά Κέντρα στην Ιταλία, το Ηνωμένο Βασίλειο, τη Γερμανία, τη Γαλλία και στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Δικτύου Μυελώματος (European Myeloma Network), της Διεθνούς Ομάδας για την Αμυλοείδωση (International Society of Amyloidosis – ISA) και συμμετέχει σε κλινικές μελέτες που προσφέρουν νέες θεραπευτικές επιλογές.

Η  Μονάδα Αμυλοειδώσεων έχει αναπτύξει στρατηγικές διάγνωσης και διαχείρισης για την αμυλοείδωση AL και την Αμυλοείδωση ATTR . Η μεγάλη βάση δεδομένων με προοπτική και συστηματική συλλογή κλινικών δεδομένων και βιολογικού υλικού παρέχουν τους πόρους για περαιτέρω έρευνα στην AL και στην ATTR αμυλοείδωση. Οι διεθνείς συνεργασίες και οι δημοσιεύσεις στον τομέα έχουν καθιερώσει το κέντρο μεταξύ των μεγάλων κέντρων τους Ευρώπης και των ΗΠΑ στο πεδίο τους αμυλοείδωσης και των πλασματοκυτταρικών δυσκρασιών. Επιπλέον το τμήμα τους αναπτύσσει συνεργασίες με κέντρα στην Ελλάδα που διαθέτουν πρωτοποριακή τεχνολογία στον τομέα τους πρωτεωμικής ανάλυσης που αποτελεί  είναι ένα μεγάλο βήμα για την παροχή νέων διαγνωστικών εργαλείων για τους Έλληνες ασθενείς αλλά ανοίγει και νέους δρόμους για την έρευνα στον τομέα.

Η πολυεπιστημονική ομάδα της Μονάδας Αμυλοειδώσεων περιλαμβάνει επιστήμονες με εξειδίκευση και αναγνωρισμένη συνεισφορά στον τομέα της αμυλοείδωσης και της πρωτεωμικής στην Ελλάδα και διεθνώς, όπως αντικατοπτρίζεται απεικονίζεται από την ερευνητική τους δραστηριότητα, τις διεθνείς δημοσιεύσεις και την επιτυχή διεξαγωγή πολλών κλινικών ερευνητικών έργων και βασικής έρευνας.

Η Μονάδα  σε συνεργασία με συνεργαζόμενα τμήματα προσφέρει ολοκληρωμένες υπηρεσίες που αφορούν: 1. στην κλινική και διαγνωστική εκτίμηση από έμπειρους και εξειδικευμένους γιατρούς (Αιματολόγοι, Ογκολόγοι-Παθολόγοι, Καρδιολόγοι, Παθολόγοι, Νεφρολόγοι), 2. Λήψη βιοπτικού υλικού, 3. Διάγνωση του βιοπτικού υλικού, 4. Διαγνωστικός έλεγχος με βιοχημικές και ανοσολογικές εξετάσεις, 5. Ειδική απεικόνιση (καρδιά , αγγεία) στο τμήμα υπερήχων και στο τμήμα της Πυρηνικής Ιατρικής του νοσοκομείου, 6. Γενετικό έλεγχο, 7. Ειδική θεραπεία, αναλόγως του τύπου της αμυλοείδωσης.

Η ερευνητική ομάδα περιλαμβάνει επίσης νέους ερευνητές με εξειδίκευση στον τομέα της βιολογίας, της πρωτεωμικής και της ιατρικής απεικόνισης.

Κάθε χρόνο στην Μονάδα προσέρχονται περισσότεροι από 80-100 νέοι ασθενείς με την διάγνωση αμυλοείδωσης ενώ περισσότεροι από 250 βρίσκονται υπό παρακολούθηση ή λαμβάνουν θεραπεία για διάφορες μορφές αμυλοείδωσης.

Επιπλέον στην Μονάδα διεξάγονται  πολλές κλινικές μελέτες που προσφέρουν στους ασθενείς με AL και με ATTR αμυλοείδωση πρόσβαση στις πιο σύγχρονες και ελπιδοφόρες θεραπείες.  Σήμερα 6 κλινικές μελέτες που αφορούν σε ασθενείς με AL αμυλοείδωση και 2 σε ασθενείς με ATTR αμυλοείδωση βρίσκονται σε εξέλιξη ενώ σύντομα αναμένεται να ξεκινήσουν νέες μελέτες με νεότερες ανοσοθεραπείες για την νόσο. 

Ενδεικτικό της επιστημονικής παραγωγής της Μονάδας είναι οι περισσότερες από 90 δημοσιεύσεις στο πεδίο της αμυλοείδωσης σε διεθνή επιστημονικά περιοδικά του υψηλότερου κύρους όπως New England Journal of Medicine, Journal of Clinical Oncology, Blood, Circulation Research, Leukemia, Blood Cancer Journal, American Journal of Hematology, Haematologica κ.α. και η συμμετοχή στην διαμόρφωση και την συγγραφή των Διεθνών οδηγιών για την θεραπεία της νόσου.  Ενδεικτικά, η εργασία για την μοναδική εγκεκριμένη θεραπεία στην AL αμυλοείδωση που δημοσιεύθηκε στο ιατρικό περιοδικό με το υψηλότερο κύρος, το     New England Journal of Medicine, έχει δυο συγγράφεις από την Μονάδα και σαν πρώτο συγγραφέα τον επιστημονικό υπεύθυνο της Μονάδας.

Τα σημαντικότερα όμως επιτεύγματα της Μονάδας είναι Α. η συνεργασία μεταξύ γιατρών πολλών και διαφορετικών ειδικοτήτων για να προσφέρουν την καλύτερη δυνατή αντιμετώπιση  σε ασθενείς που πάσχουν από αμυλοείδωση ή που χρειάζεται ν υποβληθούν σε ειδικό έλεγχο επειδή υπάρχει η υποψία της νόσου Β. η εκπαίδευση πολλών νέων γιατρών διαφορετικών ειδικοτήτων πάνω στην διάγνωση και αντιμετώπιση της νόσου Γ. η ευαισθητοποίηση της ιατρικής κοινότητας για την νόσο, με σκοπό την έγκαιρη διάγνωση και αντιμετώπιση και Δ. η οργάνωση ενός δικτύου επικοινωνίας των γιατρών άλλων νοσοκομείων, κέντρων υγείας ή ιδιωτών με την Μονάδα, ώστε να διευκολύνεται η διάγνωση και η αντιμετώπιση της νόσου, με την μικρότερη δυνατή ταλαιπωρία για τους ασθενείς. 

 

Διευθυντής της Θεραπευτικής Κλινικής είναι ο Καθηγητής και Πρύτανης του ΕΚΠΑ Μ. Α. Δημόπουλος.

Επιστημονικός Υπεύθυνος της Μονάδας Αμυλοειδώσεων είναι ο Καθηγητής Ευστάθιος Καστρίτης.

Μέλη της Πολυεπιστημονικής ομάδας  της Μονάδας Αμυλοειδώσεων είναι ο Καθηγητής Ε. Τέρπος (Αιματολόγος), ο Καθηγητής Κ. Σταματελόπουλος (Καρδιολόγος), η Αν. Καθηγήτρια Μ. Γαβριατοπούλου (Παθολόγος-Ογκολόγος), η Διευθύντρια ΕΣΥ Ε. Ψημένου (Νεφρολόγος), ο Επ. Καθηγητής Α. Μπριασούλης (Καρδιολόγος), ο Επιμ. Α’ ΕΣΥ Ε. Ρεπάσος (Καρδιολόγος), η Παν. Υπότροφος Δρ. Δ. Φωτίου (Αιματολόγος), η Διευθύντρια ΕΣΥ Μ. Σπυροπούλου-Βλάχου (Ανοσολόγος), η Επιμ. Α’ ΕΣΥ Χ. Σκιαδαρέση (Πυρηνική Γιατρός). Μέλη της συνεργαζόμενης Πολυεπιστημονικής ομάδας εκτός του Νοσοκομείου Αλεξάνδρα είναι η Διευθύντρια ΕΣΥ Α. Παπανικολάου (Αιμοπαθολογοανατόμος – Νοσ. «Ευαγγελισμός»), ο Αν. Καθηγητής Γ. Κούτσης (Νευρολόγος, Νοσ. «Αιγινήτειο»), ο Αν. Καθηγητής Π. Κοκότης (Νευρολόγος, Νοσ. «Αιγινήτειο»).

Με την Μονάδα συνεργάζονται ακόμη η Καθηγήτρια Ανοσολογίας Ο. Τσιτσιλώνη (Τμήμα Βιολογίας ΕΚΠΑ), η Καθηγήτρια Φαρμακευτικής Χημείας Ι. Ανδρεάδου (Τμήμα Φαρμακευτικής ΕΚΠΑ), ο Καθηγητής Βιολογίας Ζωικού Κυττάρου & Ηλεκτρονικής Μικροσκοπίας Ι. Τρουγκάκος (Τμήμα Βιολογίας ΕΚΠΑ), η Μεταδιδακτορική Ερευνήτρια Δρ. Π.Ε. Νικολάου (Τμήμα Φαρμακευτικής ΕΚΠΑ).   

Στην Μονάδα Αμυλοειδώσεων παρέχουν υποστήριξη και υπηρεσίες  βιολόγοι, νοσηλεύτριες και νοσηλευτές, data managers, διατροφολόγος, τεχνολόγοι.   

---